[E36] montaż ekonomizera w compakcie

[mr18]

Witam!

W tym poście przedstawiam sposób montażu ekonomizera, a właściwie wymiany licznika na taki, który posiada ekonomizer plus dołożenie kabla odpowiedzialnego za przekazywanie informacji dotyczących spalania. Po tym zabiegu wreszcie będziemy mogli cieszyć się tym co inni mają w swoich pojazdach od dawna. Post dotyczy e36 compact z silnikiem 1.6 M43 z 1997 roku, 2x Airbag, ABS, bez ASC. Zarazem nie ponoszę odpowiedzialności za awarie oraz zły montaż lub demontaż elektroniczny lub mechaniczny w twoim pojeździe oraz inne wynikłe z tego szkody.

 

Uwaga! Nie wiem czy da się zamontować ekonomizer do M43TUB19. Licznik działa już na szynie CAN, brak również kabla od spalania w gnieździe X20 pod maską. OBC zamiast tego czerpie dane z pinu 25 niebieskiej kostki licznika (X17).

 

 

A. Części, które potrzebujemy to:

 

1. Kabelek będący częścią instalacji licznikowej. Chodzi tu o kabel zakończony specjalną końcówką, która wchodzi w kostkę licznika. Kabel najlepiej zdobyć na szrocie lub przy zakupie licznika (poprosić o kostki licznika). Spowoduje to łatwość samej instalacji, jej pewność co do połączenia w kostce licznika oraz możliwość późniejszego bezproblemowego rozpięcia kostek przy liczniku. Poniżej zdjęcia końcówki:

http://images40.fotosik.pl/1300/cee18ec1915cb7bam.jpg http://images45.fotosik.pl/1311/01ff6c1b9059164am.jpg

 

2. Kabel w przypadku braku OBC musi być odpowiednio długi, aby można go było przeciągnąć od gniazda X20 koło skrzynki bezpieczników, przez samą skrzynkę bezpieczników a następnie ścianę grodziową do wnętrza. Będziemy więc potrzebowali dwóch kabli, jeden będzie przy liczniku, a drugi wyjdzie spod maski przez gródź. Oba mają spotkać się w okolicach dywanika, planujemy więc sobie długość kabli, dobrze zabezpieczamy je taśmą przed wilgocią. Gdy posiadamy oryginalny OBC lub dokładany to ten punkt można pominąć.

 

 

B. Zegary:

 

1. Zegar/licznik pochodzący od e36. Uważam, że dobór licznika to najgorsza i najbardziej skomplikowana sprawa, ponieważ dalej mam kilka niejasności i nie wiem czy wszystko dobrze interpretuje jeżeli chodzi o numery seryjne BMW (o tym dalej). W każdym razie wszystko działa jeżeli chodzi o ekonomizer i inne wskazania, problemem staje się nieraz kontrolka ABS i Airbag. Dlaczego? Ponieważ firma zmieniała instalację samochodu odpowiedzialną na ABS i Airbag kilka razy, w związku z tym trzeba mieć na uwadze z jakiego roku jest licznik. Mój samochód jest z czerwca 1997 roku, licznik jest produkcji VDO, wyskalowany do 250 km\h, obrotomierz do 7 tys RPM (odcięcie od 6 tys. RPM). Potrzebujemy więc licznika tak samo wyskalowanego jak w naszym aucie. Poniżej częściowe zdjęcia schematu Bentleya dotyczące ABS i Airbag (SRS), które i tak nie końca zgadzają się ze stanem faktycznym mojej instalacji oraz kawałkiem instalacji przysłanej mi z licznikiem.

http://images45.fotosik.pl/1311/89e96e57d73013e0m.jpg

 

2. Moim zdaniem najlepiej przez zakupem licznika, wyciągnąć dotychczasowy zegar i sprawdzić jakie kable mamy w instalacji (zrobić notatki). Później możemy je porównać z innymi schematami (wszystko dostępne w internecie) i dojść czy dany licznik będzie nam działał czy tez nie. Chodzi tu o porównanie czy na pinie A14 i A15 występują kable czy też jest tylko kable A14 (Airbag). Sytuacja jest taka sama w przypadku Pinu B11 i B21 (ABS). Pin A14, to kostka biała (X16), pin B21 to kostka niebieska (X17), poniżej zdjęcie:

http://images43.fotosik.pl/534/952e6483ce72b73em.jpg

 

2a. Poniżej opisy schematu pinów dotyczące auta z 1997 roku. Może się komuś przyda:

http://images47.fotosik.pl/1310/61c7f00769a9137bm.jpg http://images43.fotosik.pl/1310/9a961dccf3b26dd4m.jpg http://images43.fotosik.pl/1310/0b19c479c2dd369dm.jpg

 

2b. Gdyby ktoś chciał podłączyć licznik na krótko:

Plusy: A22, A23, B4 B5, B16, A2. Masy: A24, B3, B6, B21.

Do podłączenia wykorzystałem baterię 12V, zobaczcie najpierw schemat połączeń, aby nic nie spalić.

 

3. Pierwszy licznik na zdjęciu to oryginał, drugi jest już z ekonomizerem. Jak widać skale się zgadzają, różnica jest tylko przy temperaturze silnika (brak środkowej podziałki - i bardzo dobrze:)). Zyskałem również fotodiodę reagującą na światło co daje nam automatyczne przyciemnianie ekranu z przebiegiem oraz kontrolkę temperatury silnika (lustrzane odbicie rezerwy paliwa), w oryginalnym liczniku jest fabrycznie zaślepiona. Poniżej zdjęcia liczników:

http://images41.fotosik.pl/1254/05553a5122969808m.jpg http://images35.fotosik.pl/1122/3fdf1b3c8c2b1b8am.jpg http://images49.fotosik.pl/1253/56787038a5fdcf70m.jpg

 

4. Pamiętajcie, że licznik z silnika czterocylindrowego będzie przekłamywał w silniku sześciocylindrowym (RPM) i na odwrót. Nie mam za to pewności co do prędkościomierza, są bowiem liczniki wyskalowane do 220km\h, lecz w compakcie się z nimi nie spotkałem (inne wskaźniki się zgadzają) i tutaj nie wiem czy prędkość będzie przekłamana czy też nie (brak możliwości sprawdzenia). Miejcie też na uwadze, że licznik w compakcie nie ma wskazań pochodzących z baku (jest mniejszy) w formie litrów. Występuje tylko skala oraz oznaczenie 1/2 oraz 1/1 (widać na zdjęciach).

 

5. Równie ważną sprawą co skala jest także producent licznika. Występują dwie firmy wytwarzające liczniki do e36: VDO oraz Motometer. Podobno jeżeli zamienimy np. VDO na Motometer, mogą wystąpić przekłamania co do komunikatów lub wskaźników (informacje zasłyszane, nie mam jak sprawdzić, ale chyba warto napisać).

 

6. Numery seryjne są na każdym z liczników wyprodukowanych przez VDO i Motometer. Poniżej tylko VDO 1997 i 1998 r.:

http://images38.fotosik.pl/1299/c683ff3b6434e04dm.jpg http://images37.fotosik.pl/1272/89d25b7d0cb6382bm.jpg

 

6a. Mój oryginalny licznik ma następujące numery: BMW: 62.11-8.371.552, VDO: 110.008.645/033, a ponadto dodatkowy i być może najważniejszy numer: 88311221 43250.

 

6b. Działający licznik z 1998 roku ma numery: BMW: 62.11-8.379.810, VDO: 110.008.463/131 oraz 88311221.

 

6c. Niedziałający w 100% licznik z 1995 roku ma oznaczenia: BMW 62.11-8.364.382, VDO: 110.008.463/105 oraz 88311220. Dlatego napisałem w punkcie 3a, że te ostatnie oznaczenie moim zdaniem ma kolosalne znaczenie w poszukiwaniach (numer z 1997 i 1998 roku pokrywają się), ponieważ wszystko współpracuje ze sobą w jak najlepszym porządku (to tylko moje domysły).

 

6d. Producent licznika jest wybity na tyle obudowy (patrz zdjęcia), plakietki z numerem seryjnym są umieszczane na boku licznika. Również rok i miesiąc produkcji jest wybity na tyle licznika. Poniżej zdjęcia logo producenta, czyli VDO i data produkcji zaznaczona na żółto (1995 rok):

http://images43.fotosik.pl/1300/23598577364a7e41m.jpg http://images41.fotosik.pl/1254/9bb2f719c646106dm.jpg

 

7. Zamiana tyłu licznika: nasze liczniki składają się z dwóch części, przodu wraz z tarczami oraz tyłu, będącego sterowaniem całego licznika plus kontrolki i oświetlenie. Niektórzy użytkownicy radzą, aby przełożyć sam tył licznika do nowego przodu wraz z ekonomizerem. Wg. mnie jest to niewykonalne w przypadku compacta, ponieważ fizycznie płyta główna licznika jest niedostosowana do dodatkowego wskaźnika(chyba ze się mylę i luty pod obrotomierzem są dla ekonomizera o innej konstrukcji), jest również za dużo liczników i możliwość trafienia jest bardzo nikła. Na forum widziałem zdjęcie licznika z Z3, który miał miejsce na konektory od ekonomizera, ale brakowało płytki łączącej je z płytą główną, choć być może da się ją dołożyć, ale nie wiadomo jak z elektroniką licznika. Poniżej zdjęcia, pierwsze to tył licznika z compacta, drugie to tył licznika z 1995 roku. W 1998 roku konstrukcja jest taka sama jak w 1995 roku.

http://images47.fotosik.pl/1310/d80387c6b48dd7eem.jpg http://images49.fotosik.pl/1263/a44c8ae2215f50cbm.jpg

 

8. Różnice co do tylnej części zegarów cdn.: Liczniki z 1995 i 1998 roku mają czarny kolor tylnej obudowy, natomiast mój oryginalny licznik z 1997 roku ma obudowę niebieską. Nie mam pojęcia jaka jest różnica jeżeli chodzi o kolor. Na aukcjach internetowych widziałem liczniki VDO z 1996 roku i tez były czarne, natomiast Motometer z 1997 roku był niebieski. Licznik z 1991 roku był biały. To samo dotyczy kostki kodowej, znajdującej się w liczniku z 1997 i 1998 roku. Ja tej kostki nie przekładałem, wszystko działa poprawnie, stary licznik z 1995 roku nie ma w ogóle miejsca na ta kostkę, choć wydaje się że coś tak jest (to tylko obudowa - w liczniku na zdjęciu jest to urwane). Licznik z 1998 roku posiada kostkę kodująca.

http://images47.fotosik.pl/1309/eaaba2316225a33fm.jpg http://images38.fotosik.pl/1298/31ccb7952d27cb31m.jpg

 

9. Jeżeli uporamy się z odpowiednim wyskalowaniem, odpowiednią firmą, to czas na opis rocznika naszego licznika. Jak już wyżej wspomniałem, BMW zmieniło instalację. Na początku kupiłem licznik z września 1995 roku, po podłączeniu brak kontrolki ABS i Airbag, inne wskazania poprawne. Sprawdziłem miernikiem licznik co do przejścia z konkretnej lampki do gniazd licznika i okazało się, że w instalacji mojego auta nie ma pinu 15 w białej kostce (X16) oraz pinu 11 w niebieskiej kostce (X17), oba odpowiadają za brakujące lampki. Następnie kupiłem licznik z października 1998 roku, wg schematów z książki Bentleya, różnica występuje zarówno w ABS (pin 21 tak jak u mnie w aucie) oraz Airbag (tylko pin 14 tak jak u mnie w aucie). Wszystko działa jak trzeba, zarówno kontrolki jak i wskaźniki. Wszystkie zdjęcia dotyczące rocznika, producenta i numerów seryjnych są zamieszczone wyżej, wiec nie będę ich powielał.

 

10. Potrzebne narzędzia: Wkrętak krzyżowy krótki (max 10cm), 2 nasadki typu torx (nie pamiętam rozmiaru - każdy sobie dobierze) oraz grzechotka (bardzo pomocne przy odkręcaniu śrub zegara). Potrzebna będzie też lutownica, cyna i kwas, chyba że zdecydujecie się na szybkozłączkę, to wtedy jest to zbędne. Obcęgi do zarabiania kabli, taśma izolacyjna, wyginany śrubokręt na nasadki typu torx.

 

 

C. Czynności wstępne.

 

1. Odłączamy akumulator!!!!!

 

2. Odkręcamy plastykowe śrubki odpowiedzialne za zamocowanie osłony kolumny kierownicy (po to był nam krótki śrubokręt), obie znajdują się w małych zagłębieniach, na dole i na górze, ponieważ osłona składa się z dwóch elementów. Następnie wyjmujemy prostokątne plastykowe elementy, w które były wkręcone te śrubki. Trzeba teraz przeciąć dzióbek łączący górną obudowę kolumny z elementem sklejonym z deską rozdzielczą. Po tym zabiegu trzeba dolny element pociągnąć w dół przy pomocy dwóch palców, które wkładamy w dziury od manetek kierunkowskazu i wycieraczek. Górny element ciągniemy do góry, a jego część w okolicy stacyjki musimy rozszerzyć, aby go wyciągnąć. Ten zabieg stosujemy po to, aby można było wyciągnąć licznik bez demontażu koła kierownicy. Bez tego górnego elementu kolumny kierownicy licznik przechodzi w prawo bez żadnego problemu. Chodzi tu o kierownicę czteroramienną z kolorowym emblematem, jeśli nie chcecie demontować osłony to trzeba ściągnąć koło kierownicy wraz z airbagiem (zawsze odłączajcie akumulator!!!).

 

3. Odkręcamy dwie śrubki typu (torx\gwiazdka), znajdujące się nad zegarem, a następnie wypychamy licznik, pchając jego dolną część do środka deski rozdzielczej. Wtedy górna cześć powinna wychodzić w naszą stronę i można ją złapać oraz wyciągnąć.

 

4. Odczepiamy 3 wtyczki: czarną (X271), niebieską (X17) oraz białą (X16). Kolejność nie jest przypadkowa, trzeba tylko odpowiednio manewrować licznikiem. Kostki są zablokowane przed odpięciem więc trzeba nacisnąć zabezpieczenie, przesunąć zapadkę do samego końca i wypiąć wtyk.

 

5. Demontujemy dolne osłony znajdujące się nad gazem, sprzęgłem i hamulcem.

 

6.W przypadku braku OBC wędrujemy pod maskę i otwieramy puszkę bezpieczników, jeśli masz OBC dokładany lub oryginalny pomiń ten punkt. Następnie odkręcamy cztery śruby typu torx\gwiazdka. Jest to dość ciężkie zadanie ze względu na trudny dostęp do dwóch śrub od strony grodzi. Trzeba mieć wyginany (sprężynowy) śrubokręt bo inaczej obrobimy gniazdo śruby i będzie problem, przed odkręceniem czyścimy gniazdo śruby typu torx ze wszystkich śmieci i pisaku. Odginamy górę skrzynki w stronę zbiornika płynu hamulcowego. Musimy to zrobić bardzo delikatnie, z uwagi na kable wewnątrz.

http://images38.fotosik.pl/534/f72a3fd118260da3m.jpg

 

 

D. Instalacja.

 

1. Na początku trzeba przygotować samą kostkę. Chodzi o białą kość (X16), w której znajduje się miejsce na 26 kabli, ale nie wszystkie miejsca są zajęte. Kostka jest rozbieralna i można łatwo dodać kable, jeżeli mam oryginalne zakończenia. Trzeba nacisnąć mocniej mały dekielek i go wyciągnąć, a potem wysunąć samą kostkę z obudowy. Nie musimy pamiętać o kierunku przy wkładaniu do obudowy, bo inaczej tej kostki nie zamkniemy dekielkiem, jeśli będzie coś na odwrót. Sprawdzamy połączenia wszystkich kabli oraz przejście naszego kabelka, aby potem nie było niespodzianek.

Pierwsze zdjęcie pokazuje zaryglowaną wtyczkę, taka pozycja jest w liczniku. Drugie zdjęcie: kostka otwarta, tylko w ten sposób wyciągniemy wtyk z licznika, ponadto tylko w taki sposób włożymy ją z powrotem do licznika. Trzecie zdjęcie ukazuje dwie części wtyku. Czwarte zdjęcie to kostka, w którą włożymy nasz pin nr 21.

http://images37.fotosik.pl/1272/bae6467551616bc2m.jpg http://images38.fotosik.pl/1299/da1feb3b66fd3873m.jpg http://images35.fotosik.pl/1122/1c0d52d90f17a27cm.jpg http://images49.fotosik.pl/1262/3eba654f8990c507m.jpg

Jest to kostka występująca np w sedanie z 1993 i 1998 roku. W moim compakcie nie ma dekielka, trzeba paznokciem nacisnąć blokadę i kostka wychodzi z obudowy, nie mam niestety zdjęć, ale jest to bardzo prosta konstrukcja.

 

2. Wciskamy kabel w miejsce pinu 21, który w compakcie jest pusty, ponieważ nie mieliśmy ekonomizera. Bardzo łatwo zlokalizować pin 21, ponieważ każdy kabel ma numeryczne oznaczenie na brązowej części kostki, trzeba tylko dobrego wzroku lub lupy, aby to zobaczyć. Następnie izolujemy kabel z resztą wiązki i wypuszczamy go na dół, w okolice dywanika. Zdjęcie nr 4 z punktu D1.

 

3. Wkładamy licznik na swoje miejsce, ale jeszcze nic nie przykręcamy.

 

4. Jeśli masz OBC to pomiń ten punkt i przejdź do punktu 4b lub 4c. Druga część skrzynki bezpieczników jest zakończona gumą, do której możemy dodać parę kabli (dwa małe otwory). Kabel znajdujący się w rozebranej części skrzynki bezpieczników, przekładamy przez gumowy element opisany punkt wyżej i prowadzimy w okolice okragłego gniazda, zakończonego gumą (Nie mylić ze złączem diagnostycznym). Jest to złącze opisywane jako X20, ma wygląd okrągłej wtyczki z gumą. Umiejscowiony jest obok skrzynki z bezpiecznikami. Trzeba odkręcić złącze (tak jak złącze diagnostyczne) i ściągnąć gumę w stronę wiązki oraz poszukać pinu nr 24 (kabel biało\czarny). Najlepiej jest zalutować nasz dodatkowy kabel do już istniejącego w górnej części z uwagi na mała ilość miejsca. Jest to pin odpowiedzialny za przekazywanie informacji z komputera, które dotyczą spalania. W przypadku aut z OBC pin 24 jest zapełniony, ponieważ ten kabel idzie do OBC, jeśli nie mamy komputera to będzie tam puste miejsce (dolne gniazdo), natomiast męska końcówka pinu 24 będzie obecna.

http://images43.fotosik.pl/541/89b17f2a7476b754m.jpg

 

4a. W przypadku gdy nie mamy komputera pokładowego (OBC) zarówno oryginalnego jak i dokładanego (patrz mój post w tym dziale), najgorszym zadaniem będzie przeciągnięcie kabla przez ściankę. Trzeba przygotować sobie twardy stalowy drut (ja wykorzystałem szprychę od roweru bez zawiniętej końcówki - uciąłem ją) , długi na około 20 cm. Następnie lutujemy końcówkę kabla do tego druta (na końcu), wkładamy ten drut na górze wiązki w skrzynce bezpieczników i przeciskamy się do wnętrza auta. Następnie delikatnie wprowadzamy kabel do auta.

 

4b. Gdy mamy dokładane OBC (patrz mój post w tym dziale): Wtedy sytuacja jest bardzo prosta, nie musimy przeciągać kabla przez ścianę grodziową, ponieważ już go mamy w środku. Trzeba zlokalizować naszą wiązkę przewodów prowadząca do OBC i odszukać kabel biało\czarny (chyba, że daliśmy inny kolor kabla w nieoryginalnej instalacji) i po prostu wpiąć się w niego (patrz punkt D1).

 

4c. Gdy mamy oryginalny OBC: W tej sytuacji również trzeba odszukać oryginalną instalację OBC i wpiąć się w ten sam kabel (biało\czarny).

 

5. Kiedy już podłączyliśmy (oraz przeciągnęliśmy kabel przez ścianę grodziową, jeżeli to konieczne) pod maską do gniazda komputera silnika (X20), to możemy go lutować z kablem biegnącym z białej kostki zegarów (pin 21). Wszystko zabezpieczamy taśmą izolacyjną dla świętego spokoju w przyszłości.

 

E. Sposób połączenia kabli z oryginalną instalacją:

 

1. Kable można połączyć za pomocą plastikowych zacisków z metalową wkładką.

http://images40.fotosik.pl/523/c7fdd371fd16aef7m.jpg

 

2. Drugi sposób to lutowanie kabelków (potrzebny kwas). Polecam tą metodę ponieważ jest pewniejsza, zajmuje mniej miejsca w szczególności w gnieździe X20 pod maską. Takie połączenie jest według mnie bardziej odporne na wibracje podczas jazdy. Sposób lutowania kabelków to już wasza inwencja twórcza. w każdym razie nie przecinałem oryginalnej instalacji, tylko wyginałem kabel w kształcie odwróconej litery "u", przecinałem oryginalną koszulkę kabla za pomocą szczypiec. Potem ostrym szpikulcem wyciągałem trochę plecionki i lutowałem do niej nowo powstałą wiązkę. Następnie taśma izolacyjna i po kłopocie.

http://images37.fotosik.pl/515/0520fc020ac580afm.jpg

 

F. Próba generalna:

 

1. Upewniamy się, że wszystko jest dobrze podłączone i zaizolowane.

2. Podłączamy akumulator.

3. Przekręcamy stacyjkę w pozycję 1. W moim aucie zapala się kontrolka Airbagu i gaśnie za kilka sekund.

4. Przekręcamy stacyjkę w pozycję 2. Zapalają nam się kontrolki, oleju, ładowania, ręcznego, ABS, płynu hamulcowego, klocków hamulcowych. Sprawdźcie podświetlenie i inne kontrolki, aby potem nie rozbierać od nowa. Warto sobie zanotować, które lampki się świeciły przed zmianą zegarów.

5. Włączamy silnik, ekonomizer ma uciec poza skalę (ponad 30 litrów), kiedy ruszamy z miejsca i zmieniamy na bieg nr 2,3,4,5 wskazówka ma iść ku zeru. Jeśli mamy załączony bieg i puścimy gaz to wskazówka ma iść na zero. Jeśli jedziemy na luzie, to wskazówka pokazuje 2-3 litry. Natomiast jeżeli nie podłączymy kabla w białej kostce to ekonomizer będzie pokazywał zero.

6. Kiedy wszystko zadziała, możemy składać do kupy wszystkie elementy.

7. Cieszymy się działającym ekonomizerem:)

 

G. Pytania i odpowiedzi:

 

Tylko i wyłącznie na forum, nie odpowiadam na PW dotyczące tego postu. Jeżeli macie jakieś sugestie co do kwestii niewyjaśnionych lub brakujących to piszcie.

[macieeek]

A co w przypadku, gdy mój kompot jest po przekładce na m50b20 (wcześniej m43b16)? Procedura w jakimkolwiek stopniu zmienia się? Jakiej firmy szafę wybrać? Obecnie szafę mam z 1.6 więc przekłamuje obroty, czyli kolejny argument za zmianą licznika.

[mr18]

Nie masz kabla w instalacji idącej do licznika. Więc trzeba go dołożyć plus zmiana licznika na wersję od R6.

[karlos1911]

Zamontowalem zegary, przeciagnalem kabel i sie podpialem, natomiast ekonomizer tylko rusza tak jak by palil 2l/100 i wraca na 0 i tak co jakis czas. Mam swapa z 1.6 na 2.8 i most od 323ti- bez absu. Ma ktos pomysl?

[mvriush]

Cześć! Wiem że temat nie był bardzo długo poruszany ale zastanawiam się co w końcu zrobiłeś z zegarami, przełożyłeś w całości czy tylko ''połowę''

jeśli całe to co z przebiegiem, pokazał się taki jaki był w twoim aucie czy taki jaki był u dawcy? Chce dołożyć ekonomizer ale szkoda by mi było tracić ori przebieg.

[toybro]

Siemano, robię odkop. Licznik z sedana, w sedanie działa git, w compocie pokazuje tylko średnie spalanie na danym biegu. i wyższy bieg tym ekonomizer wychyla się w lewo.